Wat is de academische werkplaats?

De opmars van de evidence-based praktijk

Een vijftiental jaren geleden bevonden we ons op een kruispunt. De evidence-based praktijk maakte opgang in de sociale sector. Als organisatie wilden wij graag volgen, zelfs mee de kar trekken. Tegelijkertijd waren we er ook van overtuigd dat effectiviteit meer is dan alleen maar wetenschappelijk onderbouwde methodieken gebruiken. 

Meer dan een methodiek blindelings volgen 

Het is niet alleen de methodiek die bepaalt of een traject met een jongere succesvol zal zijn. Kinderen, jongeren en hun context hebben vaak al een hele weg afgelegd wanneer ze bij ons terecht komen. Ze hebben al veel uitgeprobeerd, ervaren en geleerd. Om een succesvol traject uit te bouwen, is het belangrijk hierop aan te sluiten en die ervaringskennis actief in te zetten. Ook de ondersteuning vanuit de organisatie is belangrijk: krijgen begeleiders voldoende steun van hun teamleider, kunnen ze terugvallen op hun collega’s? Tenslotte speelt ook het bredere beleid een rol: hoe wordt de hulpverlening aangestuurd?

Aandacht voor de hele puzzel

Echt evidence-based werken draait dan ook niet alleen om de methodiek maar om oog hebben voor al deze niveaus die elk hun impact hebben op de trajecten die we aangaan met kinderen, jongeren en hun omgeving. Dit noemen we de brede benadering van evidence-based praktijk.

Wetenschappelijke kennis, professionele expertise én ervaringskennis inzetten

Net om al deze niveaus in beeld te houden, vinden we het binnen Jeugdzorg Emmaüs belangrijk om verschillende perspectieven en kennisvormen met elkaar te verbinden. Zowel de kennis vanuit de wetenschap, de ervaring van cliënten én de professionele expertise van onze hulpverleners hebben we nodig om te groeien en ons te ontwikkelen. 

Een gelijkwaardige dialoog

Jeugdzorg Emmaüs wil de dialoog tussen hulpverleners, cliënten, beleidswerkers en onderzoekers zoveel mogelijk faciliteren en stimuleren. Daarom hebben we in 2011 samen met twee onderzoeksinstellingen van de KU Leuven (LUCAS en HIVA) een academische werkplaats opgericht binnen Jeugdzorg Emmaüs. Dat is een plek waar, zoals in een academisch ziekenhuis, onderzoek en praktijk hand in hand gaan. Jezelf in vraag durven te stellen en verschillende perspectieven verbinden staan centraal.

Samenwerking met academische partners

De academische werkplaats werkt nauw samen met hogescholen en universiteiten. Voor elk onderzoek dat wordt gevoerd binnen de academische werkplaats, wordt op basis van de nodige expertise gezocht naar de meest geschikte academische partner.

Wetenschappelijk onderbouwde methodieken

Vanuit de academische werkplaats hebben we de afgelopen jaren bijvoorbeeld geïnvesteerd in methodiekbeschrijvingen. Een onderzoeker ging samen met teams aan de slag om hun manier van werken rond Intensieve Pedagogische Thuisbegeleiding (IPT) systematisch te beschrijven en onderbouwen.  Momenteel wordt de bestaande samenwerking tussen Jeugdzorg Emmaüs en partners uit de geestelijke gezondheidszorg, onderzocht om deze wetenschappelijk te kunnen onderbouwen (Overbruggen+).

Grote en kleine onderzoeksprojecten

We voeren grote en kleine onderzoeksprojecten uit. Jeugdzorg Emmaüs werkt met veel enthousiasme mee aan bachelor- of masterproeven van studenten van de hogeschool of universiteit. Ook investeren we in langdurig praktijkgericht onderzoek en in doctoraatsonderzoek. We publiceren boeken, maar ook nationale en internationale artikels. 

Participatief onderzoek

De academische werkplaats zet sterk in op participatief onderzoek. Binnen onze onderzoeksprojecten zoeken we altijd een manier om de kinderen, jongeren en hun natuurlijk netwerk actief te betrekken. Ook beleidsactoren en praktijkwerkers worden nauw betrokken bij het onderzoek. De academische werkplaats is immers een platform waar cliënten, hulpverleners, beleidsactoren en wetenschappers samen werken aan een kwalitatieve, effectieve en cliëntgerichte hulpverlening.